ماست تندیس
ماست yogurt یکی از پر مصرف ترین لبنیات در جهان به شمار می رود. باتوجه به اینکه ماست دارای پروتئین فراوان و برخی ویتامین ها می باشد، در رژیم های مختلف گنجانده می شود. این محصول لبنی خوش طعم، دارای فواید فراوانی برای سلامتی است که باعث شده ماست جزئی ثابت از رژیم های خاص امروز باشد. ماست در رژیم کتوژنیک، رژیم لاغری و … نمونه هایی از کاربرد این محصول لبنی پرطرفدار هستند. همچنین ماست در انواع غذاها استفاده می شود. خورشت ماست و آش ماست از غذاهای ماستی اند که بسیار محبوب هستند.
تاریخچه ماست
تولید ماست به بیش از 6000 هزار سال پیش در منطقه خاورمیانه برمی گردد. از نقش اساسی وجود شیر در تولید این محصول مفید و خوشمزه نمی توان چشم پوشی کرد. در واقع ماست حاصل ماندن شیر اندک زمانی در مکانی گرم است. اما اختراع ماست کاملا اتفاقی بوده است. آیا می دانستید اولین ماست توسط کردها در ایران تولید شده است. در واقع کردهای ایران با استفاده از گیاهی به نام یوغورت اوتی ( علف ماست) توانستند شیر را به ماست تبدیل کنند. اما ماست تولیدی به این شیوه، بسیار مفیدتر و خوش طعم تر بوده است. نتیجه اینکه ماست در فرهنگ های مختلف نقش بسزایی داشته است. بگونه ای که تغییر قابل توجهی در غذاهای محلی و جشنواره ها و آداب و رسوم ملل مختلف دنیا ایجاد کرده است.
فواید ماست
ماست فواید و خواص فراوانی در جهت حفظ و بهبود سلامتی دارد. از محتوای غنی پروبیوتیک تا مقدار مناسب کلسیم و پروتئین، و موارد دیگر، در کنار هم یک مجموعه مفید برای سلامتی به نام ماست را تشکیل داده اند. به طور کلی فواید ماست عبارتند از:
تناسب اندام
بهبود عملکرد مغز
درمان یبوست
کاهش فشار خون
انواع ماست
به طور کلی ماست ها در چند نوع دسته بندی می شوند:
این ماست ها به دلیل طعم شیرینی که دارند، ارزش غذایی پایین تری دارند و به دلیل قند فراوانی که دارد، برای افراد دیابتی توصیه نمی شوند. برای تهیه ماست میوهای ترکیبی با موز و توتفرنگی باید توتفرنگی و موز را خرد کنید و داخل فریزر قرار دهید تا منجمد شوند. سپس میوههای یخزده را همراه با ماست و عسل در مخلوطکن بریزید و به خوبی با هم ترکیب کنید. در انتها میتوانید ماست میوهای را داخل ظرف مورد نظرتان بریزید، مقداری میوه خرد شده روی آنها بریزید و دسر خوشمزهتان را میل کنید.
پروبیوتیک گونه دیگری از باکتریهای مفید است که فهرست طولانیتری از مواد آلی و مغذی را در خود جایداده است و مصرف آن فواید بسیاری را در پی دارد. ماست پروبیوتیک یکی از مطرحترین محصولات حاوی پروبیوتیک است. این ماست به علت داشتن برخی باکتری های خاص، ارزش غذایی بالایی داشته و سیستم ایمنی را بهبود می بخشد. همچنین ماست پروبیوتیک باعث تسهیل حرکات گوارشی و جذب و هضم بهتر مواد غذایی در بدن می گردد.
این نوع ماست در واقع کرم دار است. این ماست کرمی از نظر ارزش غذایی مشابه با ماست معمولی است. ماست خامهای یکی از لبنیات پرطرفدار و خوشمزه است که میتوانید به راحتی در خانه آن را تهیه کنید. این ماست نه تنها طعم و مزه بهتری نسبت به ماستهای صنعتی دارد، بلکه سالمتر و مقرون به صرفهتر است.
بخشی از خواص ماست یونانی به علت پروتئین بالای آن است. از این رو این ماست برای ورزشکاران گزینه ی مناسبی است. کالری این ماست، در هر صد گرم، حدود 60 می باشد. ماست یونانی از تخمیر ماست در مخازن و صاف کردن آب پنیر و سایر مایعات در طی مراحل نهایی تولید میشود. تنها تفاوت این ماست و ماست معمولی در این است که در این ماست در پایان فرآیند تولید، آب پنیرِ اضافی ماست گرفته میشود.
ماست چکیده، آب کمتری دارد. بنابراین مقدار کمتری ویتامین های محلول در آب دارد. ولی از نظر کلسیم و پروتئین غنی می باشد. ماست چكیده جزو مواد غذایی تغلیظ شدهای است كه در اثر فرآیند، آب موجود در بافتش را از دست داده است. البته هر چقدر مقدار آب موجود در بافت ماست گرفته شود در واحد وزن، كالری و ارزش غذایی آن افزایش پیدا میكند.
این ماست بسیار غلیظ بوده و منبع غنی پروتئین و چربی می باشد. این نوع ماست که می توان به آن، میوه یا برخی شیرین کننده ها را اضافه کرد، ماستی تغلیظ شده است که میزان پروتئین آن سه برابر ماست های دیگر و میزان چربی آن بسیار کمتر است. ورزشکاران علاقه ی زیادی به مصرف این نوع ماست دارند. زیرا پروتئین مورد نیاز بدن آن ها را فراهم می کند. علاوه بر این سبب افزایش وزن نمی شود. ایسلند سرزمینی با یخچالهای طبیعی بزرگ و آتشفشان های فعال در سالیان دور محل سکونت وایکینگ ها بوده است. آن ها برای مقابله با سرمای سخت زمستان مجبور به استفاده از مواد مغذی بودند. از این رو، با تبدیل کردن شیر به ماست و سپس چکیده کردن آن، اقدام به ذخیره سازی این ماده غذایی می کردند. این گونه بود که آن ها ماست را به شیوه خود تولید، سپس مصرف می کردند. به همین دلیل، این نوع ماست به ماست ایسلندی معروف است.
این ماست بهبود بخش سیستم ایمنی بدن می باشد و به علت داشتن برخی باکتری و میکروارگانیسم ها، دارای خواص ضد میکروبی و سرطانی است. ماست کفیر، گاز دار بوده و طرفداران فراوانی دارد. استارتر کفیر ، مزوفیل می باشد.مزوفیل در دمای معمولی خانه عمل تخمیر را انجام می دهد.در نتیجه برای تهیه دوغ کفیر احتیاجی به محیط گرم نبوده و در دمای معمولی خانه نیز عمل تخمیر انجام می شود. برای ماست دو نوع استارتر وجود دارد: مزوفیل و ترموفیل . مزوفیل بدان معنی است که استارتر ماست در دمای اتاق قابل کشت است. در نقطه مقابل ترموفیل استارتر گرمادوستی است. در این نوع استارتر بهتر است از لوازم و دستگاه های مخصوص استفاده شود تا دمای محیط تخمیر حدود 110 درجه فارنهایت (43درجه سانتی گراد) باشد.
ماست موسیر طرفداران زیادی دارد و به علت طعم خاصی که دارد، در مهمانی ها و دورهمی ها چاشنی خاصی به شمار می رود. این ماست از ترکیب ماست چکیده و موسیر رنده شده تهیه می شود. دستور تهیه ماست موسیر به این صورت است که برای مدت زمان یک ساعت موسیر خشک را در آب جوش بریزید و بعد از گذشت یک ساعت موسیرهای خیس خورده را خرد یا رنده کنید. در یک ظرف مناسب پودر موسیر، موسیر خرد شده، ماست کم چرب، نمک و فلفل را بریزید و به خوبی با هم مخلوط کنید و سپس آن را داخل یخچال بگذارید تا مواد کاملا طعم یکدیگر را بگیرن.